Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015

Αρθούρος Ρεμπώ-Μια εποχή στην κόλαση




[...] "Μια εποχή στην κόλαση": ένα κείμενο αναμφίβολα διαχρονικό, αλλά ιδιαίτερα κοντινό στην εποχή μας. Σήμερα που όλα παγκοσμιοποιούνται κι οι αποχρώσεις σβήνουν στη μεταμοντέρνα ύφεση και αφωνία το "Μια εποχή στην κόλαση" ίσως να είναι το κατεξοχήν όχημα για μια καινούργια περιπέτεια, κολασμένη ή παραδείσια, διόλου πάντως χλιαρή και γκρίζα. Ένα κείμενο που δεν εντάσσεται πουθενά: ποίηση, μαρτυρία, αφήγημα, θεατρικός μονόλογος, φιλοσοφικό δοκίμιο, αυτοβιογραφία, χρονικό, ποιητική τέχνη, εξομολόγηση, ασκητική, προφητεία. Όλα αυτά και τίποτα απ' όλα αυτά. Μια πορεία από την απόλυτη λάμψη στην αμείλικτη πραγματικότητα, που καταλήγει στην απόλυτη σιωπή. Το παρανάλωμα. Η αλχημεία του βίου και του λόγου. Η αναίρεση. Το ψύχος της φλόγας και το καύμα του χιονιού. [...]Μια ποίηση φυγής που τρομάζει τους εφησυχασμένους, καθώς αποστρέφεται το κατεστημένο και τους αστούς, χωρίς να χαρίζεται σε καμιά κοινωνική τάξη. [...] (Από τον πρόλογο του Χριστόφορου Λιοντάκη)

Πέμπτη 8 Ιανουαρίου 2015

Je suis...


Χτες "ήμασταν όλοι Τσάρλι". Όλοι όμως. Όσοι υποστηρίζουμε την ελευθερία της έκφρασης, του Τύπου, της σάτιρας, της κριτικής σκέψης απέναντι στο κάθε είδους σκοταδισμό. Και πολύ σωστά ήμασταν και είμαστε. Τσάρλι βέβαια έγιναν μαζί μας κι άλλοι πολλοί χωρίς να το θέλουμε, για τους δικούς τους λόγους. Ο Σαμαράς, ο Άδωνις, η Λεπέν, ο Ολάντ, τα περισσότερα κράτη μέσω επίσημων δηλώσεων καταδίκης, ο μέσος νοικοκυραίος στη Γαλλία, στην Ελλάδα και στις περισσότερες δυτικές χώρες, οι χριστιανοταλιμπάν, οι απλοί χριστιανοί, οι ισλαμόφοβοι, οι ξενόφοβοι γενικότερα, οι φασίστες κλπ. Γενικά η πλειοψηφία ήταν Τσαρλι. Μεταδόθηκε τόσο μαζικά η είδηση, που ακόμα και η γιαγιά μου στο χωριό που βλέπει μόνο μέγκα και ψηφίζει Σαμαρά έγινε Τσάρλι κι αυτή. Είχε που είχε το φόβο εδώ και μήνες ότι μπορεί να της επιτεθεί στο άσχετο ισλαμιστής τρομοκράτης, το είδε και στις ειδήσεις με τρομακτική μουσική, άκουσε και από κει τους πυροβολισμούς και επιβεβαιώθηκε. Τώρα πλέον φοβάται 5 φορές πιο πολύ αυτό και μόνο, της έγινε έμμονη ιδέα. Αν τη ρώταγες τώρα, θα ήθελε έναν ένοπλο αστυνομικό έξω απ'την πόρτα της.
 Θα μου πεις ότι όλοι αυτοί δεν κατάλαβαν ούτε θα καταλάβουν τι σατίριζε η εφημερίδα, γιατί σατίριζε και τους ίδιους. Το δέχομαι και συμφωνώ, αλλά δεν αλλάζει το γεγονός. 
Αλλά γι'αυτό ποτέ δε μ'άρεσαν τα "είμαστε όλοι..κάτι". Γιατί ούτε είμαστε ούτε θα γίνουμε όλοι αυτό το κάτι με μια δήλωση στο facebook, ούτε καν με μια συγκέντρωση στο σύνταγμα. Βέβαια δεν είναι και τόσο δύσκολο να "είσαι Τσάρλι" όταν είσαι λευκός δυτικός, ή αν ανήκεις στις κατηγορίες που ανέφερα παραπάνω. Είναι λίγο ευκολότερη η αλληλεγγύη όταν το αντικείμενό της σου μοιάζει. Και γίνεται ακόμα πιο εύκολο όταν το αντικείμενο της καταδίκης σου, ο δράστης στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι κάτι που έτσι κι αλλιώς φοβόσουν και σε τρομοκρατούσε από πριν. Δε θυμάμαι πχ ποτέ τόσο μαζικά οι ευρωπαίοι να "είναι όλοι" σκούροι μετανάστες στην ίδια τους τη χώρα για παράδειγμα ή Ρομά, ή Παλαιστίνιοι, Σύριοι, Αφγανοί ή Κούρδοι. Ούτε να "ήταν όλοι" τα θύματα της συνεργασίας τους στο ΝΑΤΟ με τις ΗΠΑ. Είναι λίγο δυσκολότερο αυτό. Δεν είναι το ίδιο πιασάρικο θα μου πεις στο μέσο νοικοκυραίο.. Πιο δύσκολο είναι "να είσαι" σήμερα Τσάρλι αν είσαι μετανάστης από αραβική χώρα στη Γαλλία που θα σε κοιτάνε όλοι με μισό μάτι και μπορεί να σου επιτεθούν επειδή στα μάτια τους ταιριάζεις με το προφίλ ισλαμιστή τρομοκράτη. Ήδη η Γαλλία αστυνομοκρατείται όσο ποτέ άλλοτε με κάτι ανάμεσα σε μπάτσους και στρατιώτες με αυτόματα στο χέρι και το δάχτυλο έτοιμο στη σκανδάλη, η Λεπέν πρότεινε την επαναφορά της θανατικής ποινής, και έγιναν επιθέσεις από φασίστες σε χώρους προσευχής, σε μαγαζιά μεταναστών κλπ. Στη Γερμανία το φασιστικό-ισλαμοφοβικό Pegida κάνει μεγάλες διαδηλώσεις στις μεγαλύτερες πόλεις και στην Ελλάδα ο Σαμαράς τρομοκρατεί τους νοικοκυραίους ταυτίζοντας τους μετανάστες και τους πρόσφυγες πολέμου με τους δολοφόνους. Γι'αυτό λοιπόν για σήμερα εγώ θα "είμαι" αυτό που φοβάσαι, όχι αυτό που ταυτίζεσαι με ευκολία.